Nieuwsbericht

Urgentie Due Diligence neemt toe: focus op China

02-12-2021- Er komt mogelijk een Europese Due Diligence wet aan en anders kunnen we Nederlandse maatregelen verwachten, maar nu zien we al steeds vaker dat er op basis van internationale richtlijnen rechtszaken tegen kledingbedrijven worden aangespannen.

De eerste Nederlandse rechtszaak is nu aangespannen tegen verschillende kledingbedrijven, vanwege het vermoeden dat ze gelinkt zijn aan mogelijke mensenrechtenschendingen in de productie in China. De ironie wil dat de aangifte in Nederland met name bedrijven treft die transparantie geven over hun productieketens. Volgens ECCHR (aanspanner van de rechtszaak) zijn het publiceren van een leverancierslijst en goede voornemens om dwangarbeid te vermijden echter niet genoeg. De vraag is of deze bedrijven het daadwerkelijk alleen bij goede voornemens hebben gehouden en of hun beleid en inzet om dwangarbeid dieper in de keten tegen te gaan voldoende is geweest.

Er ontstaat steeds meer urgentie voor bedrijven om een actief due diligence beleid in te richten waarin risico’s moeten worden onderzocht op het schenden van mensenrechten en milieu in de textielketen. Bij hoge risico’s of aangetoonde misstanden hoort een inkopend bedrijf actie te ondernemen en een deel van de verantwoordelijkheid op zich te nemen. Transparantie van ketenpartners is daar een ontzettende belangrijke eerste stap bij. We zoomen in op de situatie in China.

Verantwoord inkopen in China

Modint heeft in November 2020 een gesprek gehad met Tweede Kamerleden over de zeer ernstige situatie waarin Oeigoeren volgens internationale rapporten onder dwang of in gevangenschap worden ingezet voor de katoen/textielindustrie in (met name) Xinjiang in China. Het gesprek betrof wat de industrie kan doen om dit probleem aan te pakken, maar ook over wat de overheid kan doen.

We hebben namens de gehele sector uitgelegd dat veel bedrijven een standpunt tegen dwangarbeid in hun MVO beleid hebben opgenomen. Bedrijven communiceren dit via een responsible business (code of) conduct, gaan in dialoog en verifiëren de status bij hun eerstelijns leveranciers en soms ook dieper in de keten via monitoring en verificatie audits. Dieper in de keten worden vaak controles vanuit milieugerichte standaarden verricht die ook een aantal sociale criteria nemen waaronder vaak dwangarbeid als het gaat om duurzaam katoen (denk aan GOTS, GRS en Better Cotton).

Maar hoe staat het er nu voor dieper in de kleding en textiel keten? Meer dan 80% van de Chinese katoen komt uit de regio Xinjiang en China levert meer dan 20% aan de wereldwijde katoenproductie. Nederland koopt meer dan 30% van alle textiel en kleding uit China in. Bovendien kan er ook Chinese katoen in artikelen zitten die geproduceerd zijn in andere landen. Oeigoeren worden volgens diverse rapporten ook te werk gesteld in andere delen van China. De kans dat er ergens een link zit naar dwangarbeid in katoenen kleding is dus aanwezig. Maar het is ontzettend lastig voor een kleding- of textielbedrijf om te achterhalen van welke katoenplantage, ginning of spinning mill de katoen komt in een gereed kledingstuk. Bovendien is het lastig tot onmogelijk om met Chinese leveranciers een gesprek hierover te voeren. Meer ketentransparantie daarover van leveranciers zou helpen.

Maar dan zijn we er nog lang niet, want het probleem is in dit geval geo-politiek. Het gaat over het beleid van China, niet om een probleem waarvan onze industrie (of andere industrie) de oorzaak is en aan de knoppen kan draaien en daarom hebben we een internationale samenwerking nodig om gesprekken met China te kunnen voeren. Daarbij raden we partijen (MSI’s, politiek, vakbonden, NGO’s en vertegenwoordigers bedrijfsleven) aan in gesprek te gaan met de EU, maar ook met de Verenigde Naties (VN), de International labour organization (ILO), World trade organization (WTO) en Organization for Economic Cooperation and Development (OECD).

Wat doet Modint?

Modint is in gesprek hierover met verschillende stakeholders, o.a. de partijen van het convenant, en adviseert haar leden. Neem contact op met Modint voor meer details, om aan te geven waar je tegen aan loopt of als je vragen hebt.
Modint werkt met partners een transparantie software tool voor onze sector (MKB proof) en bovendien zal Modint zich verder verdiepen in wat alle duurzame en sociale initiatieven en keurmerken kunnen bieden. YESS (yarn ethically and sustainably sourced standard) en Cotton Connects Trace Bale, dat ontwikkeld is voor meer transparantie in o.a. de katoenindustrie.
Modint zit in de werkgroep van de VN (UNECE - United Nations Economic Commision for Europe) voor transparantie guidelines voor onze industrie waarin de mogelijkheden met blockchain worden verkend.