What's Up - EU neemt belangrijke hindernis in wetgeving voor de supply chain

26 april 2023

Sector 

• Retail: maart slecht, januari redt het kwartaal
• EU neemt belangrijke hindernis in wetgeving voor de supply chain
• Made in Europe’: zijn kleren uit Europese landen sowieso eerlijker?
• Bregje Lampe en Luuc Brans over duurzame kleding: 10 jaar na Rana Plaza – NPO Radio 1 
• Smart Industry: financiële steun voor digitalisering

Bedrijven 

• Chinese fast-fashion giant Shein plans to boost sustainability 

Primark 

• Primark moet meer winkels in Duitsland sluiten – TextilWirtschaft 
• Primark: Sterke groei in eerste jaarhelft – TextilWirtschaft 

Textiel

• First customer day Frankenhuis

Sector
Retail: maart slecht, januari redt het kwartaal
De totale Nederlandse detailhandel heeft in maart 4,1 procent meer omgezet dan in maart 2022, meldt het CBS. Het verkoopvolume was 7 procent lager. De omzet van de foodsector groeide met 9,2 procent, bij een 5,7 procent lager volume. De omzet van de non-foodsector kromp met 1,5 procent terwijl het volume dat werd afgezet 9,6 procent lager was. Het verschil in beide sectoren tussen omzet en volume komt natuurlijk door flinke prijsstijgingen. 
De winkels in meubels en woninginrichting, de drogisterijen en de winkels in consumentenelektronica hebben in maart meer omgezet dan in maart 2022. Daarentegen hebben de winkels in recreatie-artikelen, de kledingwinkels, de winkels in schoenen en lederwaren en de winkels in doe-het-zelfartikelen (inclusief keukens en vloeren) in maart minder omgezet. 

De online omzet van de winkels in voedingsmiddelen en drogisterijen, de winkels in overige non-foodartikelen en de consumentenelektronica lag in maart hoger dan in maart 2022. De online omzet van kledingwinkels lag in maart 2023 lager dan een jaar eerder. De totale online omzet over alle goederen was in maart in totaal 3,4 procent hoger dan in maart 2022. Pure webwinkels (als hoofdactiviteit verkoop via internet) hebben 9,3 procent meer omgezet. De online omzet van winkels waarvan de verkoop via het internet een nevenactiviteit is (multi-channelers), was 4,2 procent lager.

Je ziet de belangrijkste cijfers in onderstaande tabel terugkomen voor het gehele eerste kwartaal. De extreme maand januari (vergeleken met januari 2022 toen winkels dicht gingen) redden het eerste kwartaal in omzet gemeten. In volume zien we veel bescheidener groeicijfers. Online alleen omzetplussen voor de pure-players, maar ook daar zullen de volumes achterblijven bij stijgende prijzen. 

Bron: Tekst Modint, Cijfers CBS

EU neemt belangrijke hindernis in wetgeving voor de supply chain
De succesvolle stemming in de Commissie juridische zaken van het Europees Parlement deze dinsdag is een nieuwe belangrijke stap in de richting van een EU-brede supply chain-wet. Dat betekent dat de Wet zorgvuldigheid Supply Chain, die al is aangenomen voor grote bedrijven in dit land, in de toekomst ook gaat gelden voor middelgrote bedrijven met 251 of meer werknemers en een omzet van 40 miljoen euro., meldt het Duitse vakblad TextilWirtschaft. Hoewel het ontwerp uit Brussel veel verder gaat dan de Duitse versie, bekritiseren de ngo's "enorme mazen in de wet". In tegenstelling tot de Duitse wet is de EU-versie bedoeld om bedrijven te verplichten de hele waardeketen te monitoren. Als de toeleveringsketens tot aan de grondstoffen niet voldoende worden gecontroleerd – met name met betrekking tot kinderarbeid en milieuvervuiling – moeten de getroffenen de bedrijven kunnen aanklagen voor schadevergoeding bij de rechtbanken van de EU-landen. In de toekomst willen europarlementariërs het voor vakbonden en ngo's mogelijk maken om class actions in te dienen, ook al hebben bedrijven de schade niet direct veroorzaakt, maar ook niet voorkomen.

Volgens het ontwerp zullen, als een bedrijf de EU-wetgeving inzake de toeleveringsketen negeert, boetes tot 5% van de wereldwijde omzet worden opgelegd. De financiële sector daarentegen wordt geacht alleen directe zakelijke contacten te controleren en is – net als certificeerders – grotendeels vrijgesteld van aansprakelijkheid. Er zijn ook geen verdergaande verplichtingen op het gebied van milieubescherming. Bedrijven hoeven bijvoorbeeld alleen plannen in te dienen over hoe ze hun toeleveringsketens in 2050 klimaatneutraal willen maken. Maatschappelijke organisaties zoals het Supply Chain Act Initiative, Südwind, Global 2000 en het Social Responsibility Network verwelkomen de verbeterde toegang tot de rechter, maar zien tegelijkertijd "enorme mazen waardoor bedrijven geen verantwoordelijkheid hoeven te nemen voor mensenrechtenschendingen en milieuschade ondanks de EU-wetgeving inzake de toeleveringsketen". Zo bekritiseert het Supply Chain Act Initiative "de verregaande verzwakkingsmaatregelen die leden van CDU en CSU vooraf hadden afgedwongen."

Daartoe behoort ook het feit dat de ondernemingen volgens de Commissie juridische zaken niet rechtstreeks aansprakelijk zijn voor schade veroorzaakt door hun buitenlandse dochterondernemingen. Ook de bewijslast is moeilijk. "De getroffenen kunnen moeilijk bewijzen dat Europese bedrijven hebben bijgedragen aan mensenrechtenschendingen door hun dochterondernemingen. Maar zelfs volgens het voorstel van de Commissie juridische zaken ligt de bewijslast uitsluitend bij verzoekers. Voor degenen die getroffen zijn door mensenrechtenschendingen zou dit een enorme hindernis zijn om toegang te krijgen tot de rechter", bekritiseert Michelle Trimborn, woordvoerster van het Supply Chain Act Initiative. Vanwege de resterende hiaten bestaat het risico dat de wet ineffectief blijft voor de getroffenen, klaagt Bettina Rosenberger, coördinator van de campagne Human Rights Need Laws!, ook. De EU Supply Chain Act moet zich richten op het perspectief van de betrokkenen. "Er is een ommekeer nodig, dus bedrijven moeten bewijzen dat ze zich aan de regels houden", eist Rosenberger.

Onafhankelijke controles vereist
Daarnaast pleiten de organisaties voor onafhankelijke controles. "Uitbestede audits en commerciële beoordelingen zijn historisch gezien onbetrouwbaar gebleken en hebben rampen niet kunnen voorkomen. Zo stortte de textielfabriek Rana Plaza in ondanks een sociale audit door TÜV Rheinland", herinnert Stefan Grasgruber-Kerl, supply chain expert bij Südwind, zich. Het roept daarom op tot onafhankelijke, effectieve controles waarbij vakbonden en het maatschappelijk middenveld betrokken zijn. "Bedrijven moeten verplicht worden om risicoanalyses uit te voeren en echte beschermingsmaatregelen te garanderen", zegt Grasgruber-Kerl.

Achterpoortjes voor greenwashing
Ook de klimaatverantwoordelijkheid van bedrijven blijft ver achter bij de aanbevelingen van de parlementaire milieucommissie. Anna Leitner, expert grondstoffen en toeleveringsketens bij GLOBAL 2000, ziet hier ruimte voor verbetering: "De bevolking, experts en de klimaatbeweging zijn het erover eens dat klimaatverbintenissen verankerd moeten worden in de Supply Chain Act. Het besluit van vandaag in de Commissie juridische zaken is een belangrijke stap, maar het laat nog steeds mazen toe voor greenwashing." Germanwatch is verheugd over het feit dat de Commissie juridische zaken de voorstellen van de OESO volgt en onafhankelijke milieuverplichtingen voor bedrijven presenteert. "Maar het is volstrekt onbegrijpelijk dat de verwijzing naar belangrijke internationale afspraken – bijvoorbeeld over de bescherming van de biodiversiteit en het Werelderfgoed – schijnbaar willekeurig is geschrapt. Fact-georiënteerd beleid dat is afgestemd op de ecologische grenzen van de planeet kan anders", zegt Cornelia Heydenreich, teamleider voor maatschappelijk verantwoord ondernemen bij Germanwatch.

Vrijstellingen van aansprakelijkheid afgewezen
Het Duitse Verbond van Vakverenigingen (DGB) vindt het positief dat de Commissie juridische zaken en rechten van de burger uitdrukkelijk de aansprakelijkheidsvrijstelling afwijst voor bedrijven die deelnemen aan industrienormen of bepaalde certificeringen gebruiken. Niettemin kent de Commissie juridische zaken en rechten van de burger een belangrijke rol toe aan accountants en certificeerders, hoewel zij volgens eerdere ervaringen nauwelijks vakbonden en betrokkenen betrekken en vaak geen mensenrechtenrisico's blootleggen – zoals tien jaar geleden het geval was met de ramp in Rana Plaza. "Des te problematischer is het dat er geen aansprakelijkheid is voor certificeerders", klaagt Livia Hentschel van de DGB. Het wetgevingsproces is nog niet ten einde. De stemming in het EU-parlement vindt naar verwachting in mei plaats. Daarna beginnen de trialoogonderhandelingen, waarin ook de Raad een belangrijke rol zal spelen. Experts schatten in dat de EU-lidstaten in de laatste onderhandelingen zullen aandringen op verdere versoepeling van de eisen. De voorstellen van de commissie worden echter als baanbrekend beschouwd voor de stemming over de EU Supply Chain Act in het Europees Parlement op 1 juni.

Made in Europe’: zijn kleren uit Europese landen sowieso eerlijker? 
Sommige modemerken kiezen bewust voor Europese productie of trekken van Azië naar Europa, wat men reshoring noemt. Is dit op vlak van eerlijke arbeidsomstandigheden voor de kledingarbeiders een goed idee? Vraagt het Belgische opninblad Trends zich af. Westerse modebedrijven startten de offshore productie, de verplaatsing van hun productieactiviteiten naar landen met lagere loonkosten en minder strenge regelgeving, vanaf de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw. 

‘Door globalisering en het verplaatsen van de productie van goederen naar lageloonlanden, hebben we de band met de arbeiders die onze kleding maken doorgeknipt’, vertelt journalist en auteur Dana Thomas in een interview met Knack Weekend. ‘Daardoor zijn mensen vergeten hoe kleding gemaakt wordt en hoeveel handarbeid ervoor nodig is.’ Lees meer

Bregje Lampe en Luuc Brans over duurzame kleding: 10 jaar na Rana Plaza – NPO Radio 1 
Precies 10 jaar geleden vond de verschrikkelijke ramp in kledingfabriek Rana Plaza in Bangladesh plaats, een ramp die z'n sporen heeft nagelaten in de mode-industrie. Van gedesillusioneerde studenten aan de mode-academie tot wereldwijde wet-en-regelgeving. Kleding moest veilig geproduceerd worden, en daarnaast natuurlijk ook duurzaam. En op dat laatste willen wij ons vandaag richten. Want is dat wel mogelijk, een duurzame kleding-industrie? Of is dat een contradictio in terminis? Luister hier terug

Smart Industry: financiële steun voor digitalisering
Wil jij aan de slag met digitalisering en zoek je hier financiële steun voor? Om als onderneming te kunnen digitaliseren en innoveren, is er vaak een behoorlijke investering nodig in mensen, machines, ontwikkelingen of andere middelen. Gelukkig zijn er veel financiële middelen beschikbaar waar je gebruik van kunt maken om je ambities mogelijk te maken. Deze middelen zijn zowel landelijk als regionaal beschikbaar via verschillende kanalen.
Financiële regelingen voor het opleiden van personeel

Onze jacht naar kennis gaat onverminderd door. Ondanks deze leercultuur schiet het opleiden van personeel er vaak bij in. Om de drempel hiervoor te verlagen zijn financieringsregelingen een uitkomst. Zowel voor mkb’ers als opleiders en samenwerkingsverbanden.  Lees hier meer over deze regelingen of neem contact op met Modint Academy Stimuleren van innovatie voor het midden- en kleinbedrijf 

Om aan de top te kunnen blijven meedraaien is het belangrijk om als MKB te blijven innoveren. Dat vindt de overheid ook, daarom is onder meer de regeling MKB-innovatiestimulering Regio en Topsectoren opgezet.  Bekijk hier de verschillende mogelijkheden of neem contact op met Rens Tap van Modint voor de regeling Innovatiemakelaars 

Bedrijven 
Chinese fast-fashion giant Shein plans to boost sustainability 
Chinese fast-fashion retailer Shein plans to become more focused on sustainability, Executive Vice Chairman Donald Tang said on Tuesday, adding that consumers are no longer just concerned about affordability.Shein sells $10 dresses and $5 tops and has taken market share from other affordable fashion retailers, Reuters reports. Read more

Primark
Primark moet meer winkels in Duitsland sluiten – TextilWirtschaft 
Primark is in Duitsland onder druk komen te staan en trekt daar nog meer gevolgen aan. Nadat winkels in Weiterstadt en Berlijn de afgelopen weken moesten sluiten, wordt er nu nog dieper bezuinigd. Het bedrijf informeerde zijn werknemers daar dinsdag over. Er is al besloten dat vier grote vestigingen worden gesloten: Gelsenkirchen, Krefeld, Frankfurt (NordWestZentrum) en Kaiserslautern. In totaal gaat het om 420 medewerkers. In een gezamenlijke verklaring van de Duitse baas Christiane Wiggers-Voellm en HR-manager Benjamin Weidmann wordt gesteld dat "een aanpassing van onze kantorenportefeuille aan de veranderde marktomstandigheden noodzakelijk is". Primark Duitsland bevindt zich in een uitdagende situatie.

"Winstgevendheid op een onaanvaardbaar niveau"
Door de uitbreiding van de afgelopen jaren is de gemiddelde omvang van de Duitse winkels "aanzienlijk hoger dan die van andere Primark-markten". Ook de marktomgeving is in de loop der jaren sterk veranderd. "Daardoor zijn we in sommige regio's van Duitsland oververtegenwoordigd. Daardoor ligt de winstgevendheid in de Duitse winkels op een onaanvaardbaar niveau." De onderhandelingen met de werknemersvertegenwoordigers over de sluitingsplannen moeten onmiddellijk van start gaan. "Ons doel is om de afspraken die in de onderhandelingen zijn gemaakt zo sociaal aanvaardbaar mogelijk te maken en u – onze medewerkers – zo goed mogelijk te ondersteunen."

Nog meer vestigingen worden ingekrompen
Sluitingen alleen zijn blijkbaar niet genoeg. Daarnaast wil de discounter het verkoopoppervlak in meerdere branches verkleinen. Deze stap is al gezet in Hannover. De oppervlakte is gehalveerd van 9000m² naar 4500m². Om welke andere winkels het gaat, is niet bekendgemaakt. In de getroffen winkels, maar ook in de winkels die ongewijzigd blijven draaien, "zijn er momenteel geen ontslagen gepland". De geplande maatregelen zijn onvermijdelijk en "onderdeel van een holistische strategie om de winstgevendheid te waarborgen, de aanwezigheid in Duitsland duurzaam te maken en banen op de lange termijn te behouden". Het bedrijf zet zich in voor Duitsland als vestigingsplaats en is "vastbesloten om het volledige potentieel in Europa's grootste markt voor textieldetailhandel te ontsluiten".

Gevaar: Kannibalisatie met bestaande winkels
Daarom onderzoekt de directie momenteel de opening van nieuwe locaties. Echter alleen als het risico op kannibalisatie met bestaande winkels laag is. Daarnaast moeten de nieuwe winkelconcepten aanzienlijk kleiner worden en beter aansluiten bij de lokale klantbehoeften. Blijkbaar is het einde van de lijn nog niet bereikt met de ingevoerde maatregelen: "We willen duurzaam groeien op de Duitse markt en zullen daarom de komende maanden het Duitse winkelportfolio blijven herzien en ons herpositioneren in de markt", aldus de boodschap aan de medewerkers. En: "We zijn ons ervan bewust dat dit nieuws veel vragen oproept, die we op dit moment allemaal niet kunnen beantwoorden. Ons doel is om u transparant en snel te informeren over de ontwikkelingen in de komende weken en maanden. Tegelijkertijd vragen we jullie steun in deze uitdagende tijd."

De euforie is weggeëbd
Primark betrad de Duitse markt in 2009 met zijn eerste winkel in Bremen en heeft nu 30 winkels in Duitsland. De eerste jaren werden gekenmerkt door euforie en massabijeenkomsten bij elke nieuwe opening. Tieners deelden groepstickets met Deutsche Bahn om dagtochten te maken van hun huizen naar de dichtstbijzijnde stad met een Primark-filiaal. Inmiddels is die euforie weggeëbd en wordt in de jaarverslagen van het Engelse moederbedrijf ABF de afgelopen tijd vaak gesproken over de tegenvallende prestaties in Duitsland.

Primark: Sterke groei in eerste jaarhelft – TextilWirtschaft 
De activiteiten van de Ierse textieldiscounter Primark hebben in de eerste helft van het boekjaar (verslagdatum: 4 maart) goed gepresteerd. Terwijl de expansie in de VS wordt versneld, worden nog meer winkels in Duitsland gesloten en de ruimte geoptimaliseerd. Zoals moederbedrijf Associated British Foods (ABF) bekendmaakt, steeg de omzet met 19 procent tot 4,23 miljard pond (4,78 miljard euro). Het aangepaste bedrijfsresultaat van £ 351 miljoen was echter 16% lager dan in dezelfde periode vorig jaar. De operationele winstmarge van 8,3% was hoger dan verwacht aan het begin van het boekjaar. Een jaar eerder was dat nog 11,7%. De daling van de marge wordt toegeschreven aan kostenstijgingen van ingekochte goederen als gevolg van de sterke Amerikaanse dollar, hogere vrachttarieven en personeels- en energiekosten. In het Verenigd Koninkrijk steeg de omzet met 15% op vergelijkbare basis, voornamelijk als gevolg van de toegenomen bezoekersaantallen in stadscentra en retailparken. In continentaal Europa steeg de omzet in totaal met 18% en een stijging van 8% op vergelijkbare basis. In de belangrijkste markten van Primark, zoals Spanje, Frankrijk en Duitsland, werden aanzienlijk betere prestaties geleverd.

Kleinere winkels en assortimenten met een lokale snit
Volgens de Groep herstelde de like-for-like omzet op de Duitse markt zich aanzienlijk met een groei van 13%. Toch heeft Primark te maken met tegenwind. De verkoopdichtheid in het kantorennetwerk blijft te laag. Daarom worden met een herstructureringsplan verdere consequenties getrokken. Het aantal Primark-winkels wordt verder teruggeschroefd nadat de winkel in Weiterstadt in de eerste helft van het boekjaar werd gesloten en daarna de winkel in Berlin Steglitz. Nu volgen de locaties Gelsenkirchen, Frankfurt Nord-West-Zentrum, Kaiserslautern en Krefeld. Nadat de verkoopoppervlakte van de winkel in Hannover onlangs werd verkleind, zijn er dergelijke plannen voor verdere vestigingen. Tegelijkertijd wil het bedrijf investeren in nieuwe winkels op locaties waar het risico op kannibalisatie met bestaande winkels laag is. De nieuwe winkels worden kleiner en het assortiment wordt aangepast aan de lokale klantwensen.

Tweede distributiecentrum in de VS
In de VS, waar Primark 16 winkels heeft, werd een omzetgroei van 11% gerealiseerd, ondanks sterke inzendingen van het voorgaande jaar als gevolg van Covid-gerelateerde overheidsstimulansen om de consumptie te ondersteunen. In de verslagperiode werden drie nieuwe winkels geopend, met nog eens vijf nieuwe openingen in de tweede helft van het boekjaar.  De expansie in de VS zal verder worden gestimuleerd. In de komende maanden worden co-contracten getekend voor winkels in de zuidelijke staten, waaronder locaties in Texas. De bouw van een tweede Amerikaans distributiecentrum in Jacksonville, Florida, vordert goed, zo wordt gezegd.

Textiel 
First customer day Frankenhuis
Frankenhuis Textielrecycling is onlangs verhuist naar een nieuw pand in Almelo en we houden een 1e customer day voor (mogelijke) klanten en hebben en dag met workshops georganiseerd. Het is uitsluiten B-to-B voor bedrijven in de textielbranche.

U kunt zich hier aanmelden